Hội chứng thiếu máu chi cấp tính

HỘI CHỨNG THIẾU MÁU CHI CẤP TÍNH

Lưu ý: Tài liệu này giới thiệu về hội chứng thiếu máu chi cấp tính do nguyên nhân tắc động mạch chứ không phải do nguyên nhân chấn thương – vết thương động mạch.

Cơ năng

Có thể khởi phát bằng mất đột ngột vận động chủ động của chi

Sau đó tê bì, giảm cảm giác phía ngọn chi, chi lạnh

Giai đoạn muộn cảm thấy đau nhức rồi đến mất hoàn toàn cảm giác ngọn chi, lan dần về phía gốc chi theo thời gian

Có thể cứng khớp như khớp tử thi

Có thể có triệu chứng gợi ý căn nguyên gây ra hội chứng này (hẹp 2 lá, suy tim, Osler, v.v…)

Toàn thân: ở giai đoạn muộn có thể thấy dấu hiệu nhiễm trùng nhiễm độc

do hoại tử chi: sốt cao, thiểu niệu, lơ mơ, tụt huyết áp, mạch nhanh, v.v…

Thực thể

Đối chiếu chi bệnh và chi lành, thấy chi bệnh có:

Nhìn:

Màu sắc da nhợt nhạt, vận mạch ngọn chi giảm

Phù nề và đau bắp cơ: xuất hiện khi ở giai đoạn thiếu máu không hồi phục

Nốt phỏng nước, có thể thấy những mảng tím đen trên da rồi cả một đoạn chi tím đen hoại tử

Có thể có hoại tử nhiễm trùng, chảy nước tại vùng chi hoại tử

Sờ: chi lạnh, bóp vào bắp cơ đau tăng

Bắt mạch: mất mạch ngoại vi (quay, mu, chày sau) hay mất mạch dưới nơi xảy ra tắc mạch

Cận lâm sàng

Siêu âm Doppler mạch: xác định vị trí hẹp – tắc mạch, mức độ tổn

thương mạch và tình trạng dòng chảy của mạch dưới chỗ tắc

Chụp động mạch thông thường: chủ yếu dùng trong cấp cứu để xác định vị trí xảy ra hẹp – tắc mạch

Tiền sử: đa phần người bệnh biết về tiền sử tim mạch của mình

Triệu chứng diễn biến nặng dần theo thời gian, phân bố giai đoạn thường như sau

< 6 giờ

Mất mạch, lạnh chi

Giảm cảm giác

Giảm vận động

> 6 giờ

Phù nề + đau cơ

Mất cảm giác

mất vận động

> 24 giờ

Phỏng nước

Cứng khớp tử thi

tím đen, hoại tử…