Hội chứng viêm phúc mạc

HỘI CHỨNG VIÊM PHÚC MẠC

Toàn thân

nhiệt độ tăng, mạch nhanh o vẻ mặt viêm phúc mạc

Cơ năng

Đau: bao giờ cũng có, lúc đầu đau khu trú, sau lan tỏa toàn bụng, thường đến với tư thế gấp đùi vào gối để đỡ đau

Giai đoạn sớm thường gặp:

• Nôn sớm (do phản xạ kích thích)
• Nấc (do kích thích cơ hoành)

Giai đoạn muộn:

Liệt ruột cơ năng (do VPM kích thích vào các dây thần kinh nhận cảm đau ở lá thành gây phản xạ giảm nhu động ruột)

Tắc ruột cơ năng (do liệt ruột)

Thực thể

Nhìn: bệnh nhân không dám thở mạnh, ho, cựa quậy

Sờ:

Co cứng thành bụng với biểu hiện:

Bụng không tham gia nhịp thở

Các khối cơ thẳng nổi rõ

Ấn thấy bụng cứng như gỗ

Thăm túi cùng qua trực tràng hoặc qua âm đạo thường có dấu

hiệu Douglas hay tiếng kêu Douglas

Gõ: thường gõ đục vùng thấp và vang vùng cao (do chướng ruột) hoặc vang vùng trước gan do thủng tạng rỗng

Nghe: thường thấy mất nhu động ruột hoặc giảm nhu động do liệt ruột khi bệnh nhân VPM đến muộn

Cận lâm sàng

X-quang bụng đứng không chuẩn bị (ASP):

Bụng mờ

Thành ruột dày hơn bình thường

Các quai ruột giãn (do liệt ruột cơ năng)

Có thể có liềm hơi dưới cơ hoành trong thủng tạng rỗng

Xét nghiệm máu:

Bạch cầu thường tăng hoặc có khi giảm do nhiễm trùng nặng

Công thức bạch cầu chuyển trái (biểu hiện tăng sinh của các tế bào non do tủy xương bị kích thích tăng hoạt động để đáp ứng nhu cầu của cơ thể)

Hct có thể tăng do mất nước o Điện giải đồ: thường giảm K⁺ và Cl^–

o Chọc dò khoang phúc mạc có dịch mủ hoặc dịch đục

o Nội soi cấp cứu để chẩn đoán chính xác và điều trị