Các mặt cắt cơ bản trên siêu âm tim

Chào bạn, nếu bạn là sinh viên Y Khoa đã, đang hoặc sắp đi thực hành lâm sàng tại bệnh viện thì không nên bỏ qua Khóa học kiến thức lâm sàng nội khoa này nhé! Đây là khóa học chất lượng được đánh giá cao bởi khoảng 400 thành viên đăng ký là các sinh viên Y Khoa trên khắp cả nước và các bác sĩ nội khoa.

CÁC MẶT CẮT CƠ BẢN TRONG SIÊU ÂM TIM

Các xương sườn và phổi cản trở các chùm tia siêu âm đến tim ngoại trừ một số vùng gọi là cửa sổ hay còn gọi là mặt cắt

Có 4 mặt cắt cơ bản
1. Mặt cắt cạnh ức trục dọc và ngang
2. Mặt cắt tại mỏm
3. Mặt cắt dưới sườn
4. Mặt cắt trên hõm ức

Mặt cắt cạnh ức trái trục dọc

Đặt đầu dò bờ trái xương ức khoang lien sườn 3,4,5 với đầu dò hướng về phía vai phải vị trí 10 giờ. Mặt cắt cạnh ức trái trục dọc cho phép khảo sát được

– Bắt nguồn của động mạch chủ lên

– Vách liên thất

– Thất trái

– Van 2 lá và các dây chằng của van 2 lá

– Nhĩ trái

– Buồng tống thất phải

Mặt cắt cạnh ức trái trục ngang

Đầu dò đang ở vị trí mặt cắt dọc được xoay 90⁰ theo chiều kim đồng hồ, có mặt cắt ngang là mặt cắt ngang van động mạch chủ, mặt cắt ngang van hai lá và mặt cắt ngang cơ nhú

Mặt cắt ngang động mạch chủ: thấy được cấu trúc động mạch chủ và van động mạch chủ, nhĩ phải, vách lien nhĩ, van 3 lá, buồng tống thất phải, van động mạch phổi, thân động mạch phổi

Mặt cắt ngang van 2 lá: lá van trước nằm trước và lá van sau nằm sau. Khi mở lỗ van có hình bầu dục và có 2 mép van: mép van trước bên và mép van sau- giữa

Mặt cắt ngang cơ nhú:

Mặt cắt 4 buồng

Đặt đầu dò ngay tại mỏm tim hướng từ mỏm đến đáy tim. Mặt cắt 4 buồng nhằm khảo sát cấu trúc tim theo chiều dọc:

– Hai buồng thất và vách liên thất

– Hai buồng nhĩ và vách liên nhĩ

– 2 van nhĩ thất: van 3 lá nằm gần về phía mỏm tim hơn van 2 lá

– Các tĩnh mạch phổi đổ về nhĩ trái

Mặt cắt trên hõm ức

Mặt cắt cơ bản theo trục dọc giúp ta thấy:

– Cung động mạch chủ và các nhánh: thân chung cánh tay đầu, động mạch cảnh trái và động mạch dưới đòn trái

– Động mạch chủ lên, động mạch chủ xuống và eo động mạch chủ

– Động mạch phổi phải bị cắt ngang

Từ mặt cắt cơ bản trên khi xoay đầu dò 90^o ngược chiều kim đồng hồ sẽ được mặt cắt theo trục ngang trên hõm ức, giúp thấy được:

– Cung động mạch chủ cắt ngang

– Động mạch phổi phải

– Tĩnh mạch chủ trên và tĩnh mạch vô danh

– Nhĩ trái và tĩnh mạch phổi đổ về nhĩ trái

Mặt cắt dưới sườn

Đầu dò đặt ở vùng thượng vị dưới mũi ức, khảo sát tim theo trục dọc mặt cắt 4 buồng và theo trục ngang. Đây là mặt cắt hữu ích khi hình ảnh từ các mặt cắt ngang xương ức hoặc mỏm tim không rõ

Mặt cắt 4 buồng cho thấy

– Các hình ảnh tương tự mặt cắt 4 buồng từ mỏm tim

– Đặc biệt cho quan sát thấy rõ cấu trúc của vách liên nhĩ, không bị hình ảnh giả như mặt cắt 4 buồng từ mỏm tim

Mặt cắt trục ngang: có thể cắt theo

– Đáy tim: thấy động mạch chủ và thân động mạch phổi

– Ngang van 2 lá

– Ngang cột cơ

– Ngang tĩnh mạch chủ dưới và nhĩ phải

Tóm lại:

Siêu âm 2D giúp đánh giá:

– Hình dáng và vận động các van tim.

– Kích thước các buồng tim, động mạch chủ, động mạch phổi.

– Bề dày, cấu trúc và vận động các vách thất.

– Cấu trúc màng ngoài tim.

Nguồn: ThS.BS Cao Việt Tùng

Bạn đọc có thể tham khảo thêm Giải thích chỉ số trong kết quả siêu âm tim cơ bản