Cận lâm sàng thường dùng trong bệnh lý gan mật

YKHOA247.com xin gửi đến độc giả slide bài giảng Cận lâm sàng thường dùng trong bệnh lý gan mật. Bạn đọc có thể xem online tại file bên dưới.

CẬN LÂM SÀNG THƯỜNG DÙNG TRONG BỆNH LÝ TIÊU HOÁ GAN MẬT ThS. BS. HỨA THỊ TÚ ANH BỘ MÔN NỘI TỔNG QUÁT TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA PHẠM NGỌC THẠCH MỤC TIÊU 1. Tiếp cận bệnh nhân có bất thường cận lâm sàng gan mật 2. Phân tích marker viêm gan XÉT NGHIỆM CHỨC NĂNG GAN MẬT XÉT NGHIỆM CHỨC NĂNG GAN MẬT Đánh giá tình trạng tổn thương tế bào gan (AST, ALT) Đánh giá tình trạng ứ mật (ALP, GGT) Phân tích Bilirubin máu Đánh giá chức năng gan (Albumin, Protein, PT, INR) TIẾP CẬN BỆNH NHÂN CÓ BẤT THƯỜNG XÉT NGHIỆM SINH HOÁ GAN MẬT ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG TỔN THƯƠNG TEÁ BAØO GAN AST, ALT ĐÁNH GIÁ TỔN THƯƠNG TẾ BÀO GAN  AST (SGOT) có nhiều trong bào tương, ti thể tế bào gan, cơ tim, cơ vân, não, phổi, thận,…  ALT (SGPT) có chủ yếu trong bào tương tế bào gan  ALT nhạy và đặc hiệu hơn AST trong bệnh lý gan mật  Bình thường: Nam < 30 U/L, Nữ < 19 U/L ( AASLD 2009)  Thời gian bán huỷ AST 17 giờ, ALT 47 giờ  Thay đổi theo tuổi, giới...  Tăng trong hầu hết các bệnh gan nhưng không đặc hiệu cho gan  Tăng men gan không tương quan mức độ hoại tử TB gan  không có giá trị tiên lượng * Prati D, et al. Ann Intern Med. 2002;137:1-10. 1. ALT, AST taêng 2. Taêng möùc ñoä naøo 3. De Ritis Ratio AST/ ALT ĐÁNH GIÁ TỔN THƯƠNG TẾ BÀO GAN  VIÊM GAN CẤP: ALT > AST, men gan thường tăng rất cao > 10 lần  toån thöông gan thieáu maùu cuïc boä, VG caáp do thuoác, ñoäc toá vaø virus (ngoïai tröø C)  VIÊM GAN MẠN: ALT > AST, men gan taêng < 10 laàn (thöôøng < 300 U/l)  VIÊM GAN RƯỢU: GGT > AST > 2 lần ALT, men gan tăng từ 2- 10 lần (< 300 U/L)  XƠ GAN: AST > ALT, men gan bình thường hoặc tăng nhẹ 2-5 lần AST taêng töø ALT, AST bình thöôøng hay taêng nheï 2-5 laàn  Möùc ñoä taêng men gan khoâng coù yù nghóa tieân löôïng ĐÁNH GIÁ TỔN THƯƠNG TẾ BÀO GAN ĐÁNH GIÁ TỔN THƯƠNG TẾ BÀO GAN TỔN THƯƠNG TB GAN ALT, AST taêng , ALP < 3 laàn Daáu aán cuûa VG virus  Wilson : Ceruloplasmin maùu, Cu nöôùc tieåu /24h, voøng Kayser Fleischer  Hemochromatosis : Fe, ferritin, TIBC  % ñoä baõo hoøa transferin  VG töï mieãn : ANA, SMA (Smooth Muscle Antibody), anti LKM1 (LKM1 : Liver kidney microsomal type 1 antibody)  THUOÁC, RÖÔÏU  Thieáu alpha 1 antitrypsin : AAT Aâm tính SA/CT  gan nhieãm môõ  NASH Xem xeùt sinh thieát gan neáu khoâng tìm ra NN Aâm tính TIẾP CẬN BỆNH NHÂN CÓ BẤT THƯỜNG XÉT NGHIỆM SINH HOÁ GAN MẬT ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG Ứ MẬT ALP - GGT ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG Ứ MẬT PHOSPHATASE KIEÀM (ALP)  Chủ yếu được tổng hợp bởi tế bào gan và các tế bào lót trong các ống mật nhỏ trong gan  Bình thường: 25-85 U/L  Rất nhạy và chuyên biệt trong phát hiện tắc mật  ALP > 3 – 4 lần bình thường: tắc mật trong hay ngoài gan  ALP không tăng: ít nghĩ đến tắc mật  TG baùn huûy : 7 ngaøy ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG Ứ MẬT PHOSPHATASE KIEÀM (ALP)  Trong hoaïi töû teá baøo gan, ALP taêng < 3 laàn do söï phoùng thích ALP coù saün, khoâng phaûi do taêng toång hôïp  Coù theå taêng : beänh xöông, ruoät, coù thai, thaän (GGT khoâng taêng) ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG Ứ MẬT GAMMA-GLUTAMYLTRANSFERASE (GGT)  Hiện diện ở nhiều cơ quan khác nhau  Rất nhạy nhưng không đặc hiệu  Bình thường: < 30 U/L (nữ) và < 50 U/L (nam)  ALP, GGT đều tăng  ứ mật  Thời gian bán huỷ 26 ngày  Tăng GGT đơn thuần  Rượu: rất nhạy  Viêm gan do thuốc, NASH  Suy thận, NMCT, VTC, ĐTĐ... ALP, GGT taêng ALP taêng > 3 laàn ÖÙ maät Ngoaïi khoa Noäi khoa ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG Ứ MẬT coù coù NGUYEÂN NHAÂN TOÅN THÖÔNG ÖÙ MAÄT  Taéc oáng maät ngoaøi gan ( hoaøn toaøn hay baùn phaàn) khu truù trong gan.  Beänh lyù ñöôøng maät töï mieãn: – Heïp oáng maät trong gan (vieâm ñöôøng maät xô hoùa nguyeân phaùt) – Toån thöông oáng maät (vieâm ñöôøng maät öù maät nguyeân phaùt, vieâm ñöôøng maät töï mieãn)  Thuoác  Roái loaïn vaän chuyeån maät ôû ngöôõng tieåu quaûn maät (Chlopromazine, Thiabendazole, Estrogen…)  Vieâm gan theå öù maät (virus, röôïu…) hieám (< 5%) ÑAËC ÑIEÅM : ALP thöôøng taêng > 3 laàn bình thöôøng ± Bilirubin taêng ± ALT, AST taêng (< 500U/l) NOÄI NGOAÏI ÖÙ MAÄT ( ALP > 3 LAÀN, GGT TAÊNG) SA buïng/ CT Bình thöôøng Sang thöông khu truù Baát thöôøng ñöôøng maät THUOÁC AMA, ANA, ACE, ANCA. CT/ MRI/ Sinh thieát MRCP/ ERCP Aâm tính MRCP/ ERCP Aâm tính Sinh thieát gan Soûi maät 1 – Taéc maät cô hoïc 2 – Thuoác , nhiễm trùng 3 – Beänh lyù ñöôøng maät töï mieãn PBC ( AMA) PSC ( ANCA, MRCP) vieâm ñöôøng maät töï mieãn (ANA) 4 – Thaâm nhieãm : Sarcoidois (serum ACE),amyloidosis, K… ANCA : Anti-neutrophil cytoplasmic antibody AMA : Anti-mitochondrial antibody : ACE Angiotensin Converting Enzyme ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG Ứ MẬT TIẾP CẬN BỆNH NHÂN CÓ BẤT THƯỜNG XÉT NGHIỆM SINH HOÁ GAN MẬT PHÂN TÍCH BILIRUBIN MÁU 19 PHÂN TÍCH BILIRUBIN MÁU 20 PHÂN TÍCH BILIRUBIN MÁU 21 • VÀNG DA TRƯỚC GAN: tăng Bilirubin gián tiếp (Indirect Bilirubin) – Tăng sản xuất Bili gián tiếp: Tán huyết (truyền nhầm nhóm máu, tự miễn…) – Suy giảm quá trình sản xuất hồng cầu hoặc tăng quá trình phá hủy hồng cầu (bệnh lý hồng cầu hình liềm…) – Giảm khả năng thu nhận Bilirubin GT do bẩm sinh hay do thuốc như Rifampin, Probenecid, Ribavirin. – Hội chứng Gilbert, Crigler – Najjar PHÂN TÍCH BILIRUBIN MÁU • VÀNG DA TẠI GAN – Tăng Bilirubin hỗn hợp hay TT ưu thế: Viêm gan virus cấp – mạn, Viêm gan rượu, Viêm gan tự miễn, Viêm gan do thiếu máu (ischemic hepatitis), Tổn thương gan do độc tố, Ung thư tế bào gan, Xơ gan, xơ gan ứ mật nguyên phát, Vàng da liên quan đến thai kỳ, Hội chứng Dubin – Johnson, hội chứng Rotor – Tăng Bilirubin GT ưu thế: thuốc làm giảm khả năng kết hợp acid Glucuronic như chloramphenicol, prenanediol 22 PHÂN TÍCH BILIRUBIN MÁU • VÀNG DA SAU GAN – Tắc nghẽn bên trong đường mật: Viêm đường mật, sỏi đường mật, Kí sinh trùng như giun, sán lá gan, Ung thư đường mật, Xơ hóa đường mật nguyên phát, – Tắc nghẽn bên ngoài đường mật: Ung thư đầu tụy chén ép, Lymphoma, Viêm tụy cấp hoặc mạn tính, Chít hẹp do chấn thương, sau thủ thuật ERCP, Hội chứng Mirizzi’s – Nhiễm khuẩn- ký sinh trùng: sán lá gan – Bệnh đường mật liên quan HIV-AIDS 23 PHÂN TÍCH BILIRUBIN MÁU 24 PHÂN TÍCH BILIRUBIN MÁU 1.Bilirubin T (Total) coù taêng ? 2.Bilirubin taêng kieåu gì ?  Giaùn tieáp ( Indirect ) öu theá  Tröïc tieáp ( Direct ) öu theá  Hoãn hôïp PHÂN TÍCH BILIRUBIN MÁU  BILIRUBIN TAÊNG?  Bilirubin toàn phần > 2.5 mg/dL  Bilirubin T : 2-2,5mg/dl: chöa roõ vaøng da (vaøng da döôùi laâm saøng)  Bilirubin Total : 0,8 – 1,2 mg/dl  Bilirubin Direct : 0,2 – 0,4 mg/dl  Bilirubin Indirect: 0,6 – 0,8 mg/dl 1mg/dl = 17 μmol/L PHÂN TÍCH BILIRUBIN MÁU  TAÊNG KIEÅU GÌ?  Tyû soá Bilirubin D / Bilirubin T  < 20%: taêng Bilirubin I öu thế vàng da trước gan  20-50 %: taêng Bilirubin hoãn hôïp thöôøng VD taïi gan  > 50 %: taêng Bili D öu theá : VD taïi hay sau gan TIẾP CẬN BỆNH NHÂN CÓ BẤT THƯỜNG XÉT NGHIỆM SINH HOÁ GAN MẬT ÑAÙNH GIAÙ CHÖÙC NAÊNG GAN ÑAÙNH GIAÙ CHÖÙC NAÊNG GAN  ALBUMIN MÁU  Tổng hợp tại gan.  Bình thường: 35 – 55 g/L  Thời gian bán hủy dài (21 ngày) chỉ giảm trong bệnh gan mạn  NN khác: tăng thể tích huyết tương, mất qua thận, đường tiêu hoá, suy dinh dưỡng  Không phải chỉ điểm của suy gan cấp hay suy gan mạn nhẹ 29 ÑAÙNH GIAÙ CHÖÙC NAÊNG GAN  CHỨC NĂNG ĐÔNG MÁU  Gan tổng hợp fibrinogen, prothrombin và hầu hết các YTĐM như V, VII, IX, X  II, VII, IX, X đều cần Vit K để tổng hợp (ngoại trừ yếu tố V)  ĐM ngoại sinh bắt đầu với sự kích hoạt VII, có T1/2 ngắn nhất (3-5,5 giờ)  bị giảm đầu tiên  PT / INR kéo dài trong suy gan hay thiếu vit K rất sớm  Vit K1 10mg TDD, nếu PT cải thiện tối thiểu 30% sau 24 giờ  thiếu Vit K1 (test Kohler)  PT/INR là chỉ số tiên lượng tốt nhất của bệnh gan cấp và mạn.  Không đánh giá chính xác nguy cơ chảy máu trên BN xơ gan ÑAÙNH GIAÙ CHÖÙC NAÊNG GAN  CHỨC NĂNG ĐÔNG MÁU  PT giúp khảo sát con đường đông máu ngoại sinh, phản ảnh hoạt tính của V, VII, IX, X  Bình thường: 12 ± 1s  INR: 0.8 – 1.2  Vit K1 10mg TDD, nếu PT cải thiện tối thiểu 30% sau 24 giờ  thiếu Vit K1 (test Kohler) 31 SAU KHI PHAÂN TÍCH  ÖÙ maät ? ALP > 3 laàn, GGT tăng  Hoaïi töû ? ALT, AST taêng, ALP < 3 laàn  Bilirubin taêng kieåu naøo ?  Suy gan ? Prothrombin time/ INR, Albumin MOÄT SOÁ TÌNH HUOÁNG LAÂM SAØNG TÌNH HUOÁNG 1 Nöõ, 32 tuoåi, vaøng da 1 tuaàn, khoâng TC duøng thuoác Khaùm : chæ phaùt hieän vaøng da XN :  ALP 190 U/l, GGT 32U/l  ALT 646U/l , AST 476 U/l  Bili T 6,5mg/dl, D 4,8mg/dl  Protein 6.8g/dl Albumin 4.0g/dl  INR 1.24  SA : bình thöôøng TÌNH HUOÁNG 1 ALP 190 U/l, GGT 32U/l  bình thöôøng ALT 646U/l , AST 476 U/l  ALT > AST > 10 laàn Bili T 6,5mg/dl, D 4,8mg/dl  Taêng Bili D Protein 6.8g/dl Albumin 4.0gd/l  A/G > 1 bình thöôøng INR 1.24: bình thöôøng  HOAÏI TÖÛ XN : HBsAg (-), Anti HBc (-), Anti HCV(-), IgM(+) Anti HAV, IgM Anti HEV (-) VIEÂM GAN VIRUT A CAÁP TÌNH HUOÁNG 2 Nam, 58 tuoåi, vaøng da, meät moûi, buoàn noân 5 ngaøy Khaùm : Vaøng da XN :  ALP 1254U/l, GGT 239U/l  ALT 225U/l, AST 384U/l  Bilirubin T 8.24mg/dl ; D 6.78mg/dl  Protein 7.6g/dl, Albumin 4.5g/dl  INR : 1.22 TÌNH HUOÁNG 2 ALP 854U/l, GGT 239U/l  ALP > 3 laàn öù maät ALT 225 U/l, AST 384 U/l  AST >ALT Bili T 8.24 , D 6.78mg/dl  Taêng Bili D chieám öu theá Protein: 7.6g/dl, Albumin 4.5g/dl, A/G >1 bình thöôøng INR : 1.22  SA, CT scan buïng, MRCP bình thöôøng ANCA(-), ANA (-) Hoûi TC : Ñieàu trò giun löôn Abendazole 800mg/d x 3 tuaàn VIEÂM GAN DO THUOÁC PHÂN TÍCH MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN 39 MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN • Các xét nghiệm: – Anti HAV ( IgM, IgG) – HBsAg, anti HBs, anti HBc (IgM, IgG), HBeAg, anti Hbe, HBV DNA – Anti HCV, HCV RNA – Anti HDV, HDV RNA – Anti HEV (IgM, IgG) 40 MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi A (HAV) • Lây truyền qua đường tiêu hoá • Hầu hết trẻ em nhiễm không triệu chứng • 70% người lớn: vàng da, gan to • Không diễn tiến mạn tính 41 MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi A (HAV) Acute HAV Prior HAV* IgM anti-HAV + − IgG anti-HAV − + *Previous HAV infection; HAV does not cause chronic hepatitis. Anti HAV Anti HAV IgG, IgM CAÁP MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV) • HBsAgAnti HBs • HBcAgAnti HBc (IgM, IgG) • HBeAg Anti HBe • HBV DNA 5 HBV, HBV DNA (HBcAg khoâng toàn taïi trong maùu) MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV)  HBsAg (+)  ñang nhieãm HBV cấp/mạn (xuất hiện 1-10 tuần sau khi tiếp xúc HBV)  HBsAg (+) > 6 thaùng nhieãm mạn  Anti HBs (+)  Ñaõù nhieãm hieän ñaõ laønh (anti HBc +)  Chöa töøng bò nhieãm, ñaùp öùng mieãn dòch sau chích ngöøa HBV khi anti HBc (-)  HBsAg (-), antiHBs (-), IgM antiHBc (+): nhiễm HBV cấp giai đoạn cửa sổ MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV)  Anti HBc +  coù tieáp xuùc HBV töùc ñaõ nhieãm hay ñang nhieãm HBV.  Ig M anti HBc  nhieãm caáp.  Ig G anti HBc  nhieãm maõn hay ñaõ laønh. Anti HBc chæ (+) khi nhieãm HBV, khoâng taïo ra ñöôïc khi chuûng ngöøa. MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV)  Anti-HBc (+) đơn độc (isolated anti HBc) (không kèm HBsAg và anti- HBs)  Giai đoạn cửa sô ̉ : chủ yếu IgM anti-HBc (+)  Phục hồi sau nhiễm HBV cấp (anti-HBs chưa phát hiện được)  Nhiễm mạn tính (HBsAg giảm dưới ngưỡng phát hiện)  Ở vùng dịch tê ̉ : nhiễm HBV nhưng HBsAg không phát hiện được hoặc ôû nhöõng ngöôøi ñoàng nhieãm HIV hay HCV. Anti HBc (+) ñôn ñoäc Thöû laïi HBsAg, Anti HBs, Anti HBc, Anti HBe Anti HBc (+) Anti HBc IgM (+) Anti HBe (+) Ñaõ töøng tieáp xuùc HBV HBV DNA (+) Giai ñoaïn cöûa soå Nhieãm HBV maïn ngöôõng thaáp MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV) MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV) • HBeAg: siêu vi đang nhân đôi, tăng khả năng lây lan – Nhiễm cấp: chuyển huyết thanh HBeAg sang antiHBe xuất hiện sớm hơn chuyển huyết thanh HBsAg – Nhiễm mạn: • HBeAg (+) thường đi kèm HBV DNA cao • Chuyển HBeAg sang anti Hbe thường đi kèm HBV DNA giảm • AntiHBe (+) nhưng HBV DNA cao: thể đột biến 48 MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV)  HBeAg, HBV DNA  ñaùnh giaù söï nhaân lên cuûa HBV HBeAg (+) HBV DNA (+) Anti HBe (-) HBeAg (-) HBV DNA (+) Anti HBe (+) HBV ñang nhaân lên, nhieãm HBV theå hoang daïi (wild type) HBV ñang nhaân lên, nhieãm HBV theå đột biến 50 MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV) 51 MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV) 52 HBsAg AntiHBs AntiHBc IgM AntiHBc IgG HBeAg AntiHBe HBV DNA Tình huống Nhiễm VGSV B cấp + – + – + – +++ Giai đoạn sớm – – + – – – + Giai đoạn cửa sổ – – – + – + ± Giai đoạn phục hồi Nhiễm VGSV B mạn + – – + + – +++ Giai đoạn nhân đôi + – – + – + ± Giai đoạn ngưng nhân đôi + – + + ± – + Đợt kịch phát của nhiễm HBV mạn + – – + – + ++ HBV thể đột biến MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV) Xeùt nghieäm Keát quaû Tình huoáng HBsAg – Chöa nhieãm HBV, chöa chuûng ngöøa Anti HBs – Anti HBc – HBsAg – Ñaõ mieãn nhieãm sau khi nhieãm HBV töï nhieân Anti HBs + Anti HBc + HBsAg – Mieãn nhieãm sau khi chích ngöøa HBV Anti HBs + Anti HBc – HBsAg + Nhieãm caáp hay ñôït kòch phaùt nhieãm maïn neáu IgG + Anti HBs – Anti HBc IgM + HBsAg + Nhieãm maïn Anti HBs – Anti HBc + Anti HBc IgM – HBsAg – Anti HBc (+) ñôn ñoäc: 4 tröôøng hôïp ñaõ keå treân Anti HBs – Anti HBc + MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV) MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV) Acute HBV Chronic HBV Prior HBV† HBsAg + + − Anti-HBs − − +‡ IgM anti-HBc + − − IgG anti-HBc − + ± HBeAg ± ± − Anti-HBe − ± ± HBV DNA + + − ‡ cuõng gaëp sau chuûng ngöøa SVB Anti HDV neân laøm neáu HBsAg (+) vaø beänh caûnh LS naëng MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV) 1- HBsAg, anti HBs 2- Anti HBc (IgM, IgG) 3- HBeAg, Anti HBe, HBV DNA Coù nhieãm HBV ? Caáp hay maõn ? HBV ñang nhaân lên (hoạt động) ? MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV) HBsAg (+) Anti HBc (+), Ig M (-) HBeAg (-),Anti HBe(+) HBV DNA 250.000 copies/ml  Nhieãm HBV mạn thể đột biến, ñang hoạt động HBsAg (+) Anti HBc (+), Ig M (-) HBeAg (+), Anti HBe (-) HBV DNA 1250.000 copies/ml  Nhieãm HBV mạn thể hoang daïi, ñang hoạt động MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV) HBsAg (-), anti HBs (+) Anti HBc (+), Ig M (-)  Ñaõ nhieãm HBV, hieän ñaõ mieãn nhieãm HBsAg (-), anti HBs (+) Anti HBc (-)  BN ñaõ chuûng ngöøa MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV) HBsAg (-), Anti HBs (-) Ig M anti HBc (+)  Nhieãm HBV caáp giai ñoaïn cöûa soå MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi B (HBV) HBsAg (-), anti HBs (-) Anti HBc (+), Ig M (-)  nhieàu tình huoáng coù theå xaûy ra : 1- Döông giaû 2- Heát nhieãm HBV, nhöng anti HBs quaù thaáp khoâng phaùt hieän ñöôïc 3- Nhieãm HBV maïn vôùi HBsAg (-) thay ñoåi (chronic HBV infection with a HBsAg negative variant) men gan taêng nheï keùo daøi khoâng giaûi thích ñöôïc, HBV DNA phaùt hieän ôû ngöôõng raát thaáp MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi C (HCV) • Lây truyền: máu, quan hệ tình dục, mẹ sang con • Xét nghiệm: anti HCV, HCV RNA – Anti HCV: là tầm soát đầu tay, phát hiện 6 tuần sau nhiễm, độ nhạy cao – HCV RNA: dương tính sau vài ngày nhiễm HCV, 61 ▪ Anti HCV ✓ XN MD men (EIAs: enzyme immunoassays) FDA chấp thuận: Abbott HCV EIA 2.0; ORTHOHCV ✓ Độ nhạy của EIA-3: 97% phát hiện anti HCV sau nhiễm 6-8 tuần ▪ HCV RNA: định lượng bằng PCR ✓ PCR real-time: có thể phát hiện ngưỡng 10-50 IU/ml ✓ Nên chọn cùng 1 nơi XN, cùng 1 pp trong quá trình td BN ✓ Anti HCV (+), HCV RNA (-)→ nên lập lại HCV RNA sau 3 tháng để xác định đã hồi phục ▪ Genotype: có 6 genotype ▪ Đánh giá xơ hóa gan: APRI, Fibroscan… MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi C (HCV) MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi C (HCV) • Nhiễm HCV cấp: < 25% có triệu chứng lâm sàng, 75% tiến triển mạn tính • Chẩn đoán nhiễm HCV cấp – Anti HCV (-) và HCV RNA (+): thường là cấp – Anti HCV (-) chuyền thành anti HCV (+): chẩn đoán xác định – Anti HCV (+) và HCV RNA (+): không thể kết luận cấp hay mạn • Chẩn đoán nhiễm HCV mạn: tầm soát bằng anti HCV, xác định bằng HCV RNA 63 2016 MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi C (HCV) Acute HCV Chronic HCV Prior HCV* Anti-HCV + + + HCV-RNA + + − Có thể lành tự phát hay sau điều trị MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi C (HCV) 66 MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi D (HDV) • Lây truyền: máu, quan hệ tình dục • Diễn tiến nặng hơn khi nhiễm HBV đơn độc: tăng xơ hoá, xơ gan mất bù, HCC 67 Anti HEV IgM anti HEV (+) nhieãm caáp IgG anti HEV(+)  ñaõ nhieãm tröôùc ñoù, coù theå (+) trong nhieãm caáp HEV RNA (+) phaân  nhieãm caáp MARKER CHẨN ĐOÁN VIÊM GAN Viêm gan siêu vi E (HEV) CẢM ƠN CÁC BẠN ĐÃ CHÚ Ý LẮNG NGHE !

Cộng Đồng Y Khoa

YKHOA247.com thành lập với mục đích chia sẻ kiến thức Y Khoa.

Mọi thông tin trên trang web chỉ mang tính chất tham khảo, bạn đọc không nên tự chẩn đoán và điều trị cho mình.