CHÈN ÉP KHOANG – CẤP CỨU NGOẠI KHOA
(Compartment syndrome)
Nguyên nhân, cơ chế:
Cơ chế:
Tăng thể tích vật chứa trong khoang: máu, dịch, xương di lệch, bầm dập mô mềm
Giảm thể tích khoang: bó bột chặt or khâu kín cân cơ quá
Khoang ít thay đổi kích thước và có độ chun giãn thấpdễ chèn ép khoang.
Nguyên nhân chèn ép khoang:
Bên ngoài:bó bột, kéo liên tục
Bên trong: Máu, dịch,xương di lệch, bầm dập mô mềm
Nguy cơ cao:
Gãy kín.
- Bệnh lý mạch máu, rối loạn huyết động.
- Rối loạn chảy máu đông máu
Khâu kín cân cơ.
Vì sao huyết áp tụt kẹt lại gây chèn ép khoang?
Vì khi đó co mạch ngoại vi để nâng huyết áp lên giảm tưới máu ngọa vi
(mà chèn ép khoang lại là 1 biến chứng của giảm tưới máu ngoại vi)
Chẩn đoán: 6P
Pain(đau): bệnh nhân kêu la do đau,da căng bóng, đau tự nhiên, dữ dội
Pallor: màu sắc chi nhợt nhạt
Pulse: Mạch yếu, ko rõ (ít có giá trị vì CEK là thiếu máu cục bộ, tắc các mao mạch nhỏ vào cơ nên đôi khi các mạch máu lớn vẫn có)
Parelysis: Liệt
Paresthesia: Dị cảm đầu chi
Pressure:Áp lực khoang
“Bệnh nhân thườngđau trên mức độ chấn thương, kêu la mặc dù đã được bất động chi gãy khám càng đau hơn, làm động tác gấp duỗi cơ thụ động bệnh nhân đau không chịu nổi”
Đau khi đã dùng thuốc giảm đau
Đo áp lực khoang:
Khoang tăng áp lực: ảnh hưởng vi mạch và các mạch máu gây thiếu máu cục bộ
Áp lực khoang bình thường: 8-10mmHg
Cách đo:
- Kim nhỏ.
Áp kế.
Hoặc bơm liên tục>=30mmHgchèn ép khoang
Máy đo áp lực khoang:
Gồm 3 phần:
Phần vô trùng.
Phần gắn với áp kế.
Phần gắn với bơm
Đầu tiên phần vô trùng phải được lấp đầy nước
Bơm khí vào ban đầu khí đi vào phần gắn áp kế chờ đến lúc áp lực 2 bên cân bằngđọc trị số trên áp kế.
Công thức White-site:
Pkhoang – HATTr = <30mmHg
P – HATTr=30-50= = 20<30chèn ép khoangSỡ dĩ có huyết áp tâm trương trong công thức để tránh các trường hợp CEK mà huyết áp tụt kẹt:
Điều trị:
Dự phòng:
Theo dõi 30 phút, 1 giờ…(thường CEK 24-72h: 2-3 ngày đầu)
Kê cao chân và dùng thuốc giảm đau
Nếu có dấu hiệu nếp nhăn da:Wrinkle hết phù nề cho phép mổ
Nếu P = 20-30:giải phóng chèn ép khoang:
Fasciotomy:
Đường gần xương mác bên ngoài có thể giả phóng cả 4 khoang
Thường rạch đường trong và đường ngoài
Khả năng nhiễm trùng khâu và kéo từ từ khi 2 mép da liền sát thì khâu lại

YKHOA247.com thành lập với mục đích chia sẻ kiến thức Y Khoa.
Mọi thông tin trên trang web chỉ mang tính chất tham khảo, bạn đọc không nên tự chẩn đoán và điều trị cho mình.