HỘI CHỨNG KÍCH MÀNG NÃO
Cơ năng:
Thường gặp nhất là tam chứng màng não gồm 3 dấu chứng: đau đầu, nôn vọt và táo bón. Tuy nhiên một số đối tượng như trẻ em và người già lại khác:
Đau đầu: thường gặp, đau dữ dội, lan tọa hoặc khu trú, liên tục nhưng cũng có khi có cơn trội, tăng lên khi có tiếng động, thấy ánh sáng hay cử động đột ngột, bệnh nhân thường nằm yên và quay đầu vào chỗ tối. Dùng thuốc giảm đau ít đỡ nhưng rút bớt dịch não tủy thì đỡ nhanh.
Nôn vọt: nôn thành vòi, nhất là khi thay đổi tư thế, nôn xong đỡ đau đầu.
Táo bón: không kèm theo chướng bụng, dùng thuốc nhuận tràng không đỡ.
Tiêu chảy: đôi khi gặp ở trẻ em
Người già đôi khi không có đau đầu và nôn vọt nhưng thay vào đó là bất an, mất ngủ rồi đi dần vào hôn mê và ít có hội chứng kích thích chung.
Thực thể:
Được xem là triệu chứng kích thích chung:
Co cứng cơ:
Tư thế cò súng: đầu ngửa ra sau, chân co vào bụng và quay người vào chỗ tối (nếu có là điển hình)
Dấu cứng gáy (dấu cứng cổ): bệnh nhân nằm ngửa, đầu không gối.
Người khám đặt 1 tay dưới đầu và 1 tay đặt úp lên cán ức, nâng nhẹ đầu lên sao cho cằm chạm vào tay đặt ở cán ức, bình thường cằm sẽ chạm vào. Nếu dấu cứng gáy (+) là gáy duỗi cứng, cằm không chạm được vào tay, đôi khi gáy cứng nâng cả ngực lên theo. Hoặc cách khác là đặt hai ngón tay dưới cổ và nhấc lên, bình thường đầu ngửa ra sau, nếu dương tính là đầu không ưỡn ra sau, tuy nhiên phải loại trừ bệnh nhân gồng nên phải làm đi làm lại nhiều lần. Dấu này thường gặp nhất.
Dấu Kernig: nằm ngửa đầu không gối, chân duỗi thẳng, người khám luồn 1 tay dưới 2 gót chân, tay kia giữ nhẹ đầu gối, nâng 2 gót chân bệnh nhân lên từ từ. Bình thường nâng lên đến trên 70o và 2 chân vẫn duỗi thẳng. Kernig (+) khi chưa đến 70o mà hai đầu gối gấp lại.
Dấu Brudzinski trên: nằm ngửa hai chân duỗi thẳng, người khám đặt 1 tay dưới đầu, 1 tay trên cán ức giữ cho người bệnh nhân nằm im, nâng đột ngột đầu bệnh nhân lên. Bình thường 2 chân vẫn duỗi thẳng, nếu 2 chân co lại khi nâng đầu là Brudzinski trên (+).
Dấu Brudzinski dưới: nằm ngửa đầu không gối, hai chân duỗi thẳng, người khám đặt 1 tay dưới gót, 1 tay trên gối bệnh nhân, nâng chân lên từ từ, nếu chân kia co lại thì Brudzinski dưới (+). Hoặc cách khác cũng tư thế đặt tay như vậy nhưng đặt bệnh nhân ở tư thế đùi vuông góc với thân mình, cẳng chân vuông góc với đùi và người khám từ từ nâng cẳng chân lên thẳng trục với đùi, nếu chân kia co lại thì
Brudzinski dưới (+).
Tăng cảm giác:
Khi bóp nhẹ, gãi vào da hay châm nhẹ kim vào da người bệnh phản ứng lại rất mạnh.
Sợ ánh sáng
Tăng phản xạ gân xương: đều, ở tứ chi
Rối loạn giao cảm:
Mặt khi đỏ khi tái
Dấu hiệu Trousseau (vạch màng não): nằm ngửa, 2 chân duỗi thẳng, bộc lộ vùng ngực bụng bệnh nhân, người khám dùng kim đầu tù vạch trên da ngực, bụng của bệnh nhân ở cả 2 bên, nếu vạch đỏ thẫm hơn và tồn tại lâu hơn so với bình thường thì dấu Trousseau (+), cần phân biệt với những người có tạng dị ứng “dấu hiệu da vẽ nổi” gần tương tự dấu vạch màng não.
YKHOA247.com thành lập với mục đích chia sẻ kiến thức Y Khoa.
Mọi thông tin trên trang web chỉ mang tính chất tham khảo, bạn đọc không nên tự chẩn đoán và điều trị cho mình.