Tiếp cận giãn phế quản trên lâm sàng

Giãn phế quản là một bệnh lý hô hấp gặp khá nhiều trên lâm sàng. Nó có nhiều đặc điểm lâm sàng giống với bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), bao gồm đường thở bị viêm và dễ xẹp, cản trở luồng không khí, thường xuyên phải đến phòng khám và nhập viện.

Bệnh nhân thường vào viện vì tình trạng ho và khạc đàm kéo dài. Đây là một bệnh lý mạn tính với các đợt trở nặng do bội nhiễm xen kẽ các đợt ổn định, bệnh tiến triển nặng dần không hồi phục.

Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh nặng lên nhanh chóng dẫn đến tâm phế mạn.

Thấy được tầm quan trọng trong vấn đề này, chúng tôi viết bài này để cung cấp những kiến thức cơ bản để bạn có thể tiếp cận và chẩn đoán một bệnh nhân giãn phế quản.

Tổng quan

Giãn phế quản (GPQ) là bệnh gì?

Giãn phế quản là tình trạng tăng khẩu kính phế quản liên tục, vĩnh viễn không hồi phục của một hoặc nhiều phế quản trung bình (từ phế quản cấp 3 – cấp 8). Bệnh gây ra do sự phá hủy tổ chức thành phế quản.

Giãn phế quản được chia thành: GPQ hình túi, GPQ hình trụ, GPQ hình tràng hạt.

Thành phế quản bị phá hủy

Sự thay đổi thành phế quản trong giãn phế quản

Về giãn phế quản thì đầu tiên bạn phải nắm chắc về định nghĩa của nó để có thể phân biệt được giãn phế quản với những trường hợp có biểu hiện tương tự nhưng bản chất không phải là giãn phế quản (ví dụ: Trong trường hợp bệnh nhân sử dụng thuốc giãn phế quản thì phế quản giãn ra nhưng sau đó co lại).

Những trường hợp có phế quản bị giãn nhưng không phải bệnh giãn phế quản

Trên lâm sàng bạn có thể chẩn đoán nhầm những trường hợp không phải GPQ. Cụ thể bạn nên nhớ 3 nhóm trường hợp sau đây không được coi là giãn phế quản:

– Giãn phế quản nhưng hồi phục. Ví dụ: Do dùng thuốc giãn phế quản.

– Giãn phế quản lớn hoặc phế quản nhỏ. Các bạn nên nhớ rằng chỉ có giãn phế quản trung bình mới được coi là giãn phế quản. Ví dụ như giãn phế quản gốc (cấp 1), phế quản thùy (cấp 2) hoặc phế quản tận thì không được coi là giãn phế quản

– Giãn phế quản nhưng thành phế quản không bị phá hủy.

Điều gì trong bệnh GPQ làm bạn cảm thấy ấn tượng nhất?

Trong GPQ có rất nhiều triệu chứng nhưng triệu chứng mà bạn cần nhớ là đàm 4 lớp. Đây là điểm đặc trưng của GPQ, mà chỉ cần nhắc tới nó là bạn sẽ nghĩ tới GPQ.

Vì sao giãn phế giãn được coi là hội chứng hơn là bệnh?

Hiện nay, giãn phế quản được coi là hội chứng bởi vì có rất nhiều bệnh lý có tình trạng giãn phế quản.